Deel dit artikel:
toelichting:
multinationals en Offshore vermogen
laatste update: september 2024
Toelichting bij belastingontwijking en corruptie deel 2
Het door multinationals geparkeerde offshore vermogen is een hoofdstuk apart. Volgens TJN's jaaroverzicht van 2023 parkeren multinationals jaarlijks $1100 miljard aan winsten in belastingparadijzen. Volgens TJN scheelt dit zo’n $311 miljard aan misgelopen belastinginkomsten per jaar. Het is bijna het dubbele van wat men misloopt door belastingontwijkende particulieren ($159 miljard per jaar.)
Dit zijn al conservatieve schattingen, omdat het gaat om misgelopen directe belastinginkomsten. Er zijn ook nog eens de indirecte effecten van belastingcompetitie waardoor landen elkaar de loef afsteken met allerlei belastingvoordelen. Dit veroorzaakt een daling van belastingtarieven. In een poging om dit effect mee te rekenen, bedacht het IMF de vuistregel om de misgelopen directe belastinginkomsten met een factor 3 te vermenigvuldigen. Dan zou TJN uitkomen op $900 miljard misgelopen belastinginkomsten bij multinationals per jaar.
Als het gaat om het organiseren van belastingontwijking door multinationals, zijn de OESO-landen voor zo'n 70% verantwoordelijk.
Hoewel hoog, is dit percentage toch een slag kleiner dan het verbergen van het vermogen van particulieren.
Opmerkelijk niet-OESO land is hier Saudie-Arabië met 12,3%: men is daar ongetwijfeld bedreven in het schuiven met oliewinsten.
(bron: Tax Justice Network, jaarrapport 2023)
Duik je nog wat verder in deze materie, dan stuit je bij TJN op de vaststelling dat degenen die het meest nadeel ondervinden qua absolute getallen in belastingontwijking, de OESO landen zelf zijn. Volgens TJN lopen de hogere inkomenslanden zo’n $266 miljard van de genoemde $311 miljard mis.
Qua belastingimpact betekent dat voor de OESO landen overigens 1,5% van misgelopen belastinginkomsten door bedrijven, terwijl het voor lage inkomenslanden 6,5% is: zij zijn nu eenmaal afhankelijker van winstbelasting van internationale bedrijven en worden des te harder geraakt.
Diagram van een klassiek geworden stuk 'vakwerk' uit de praktijk van de belastingontwijking: 'Double Irish' gecombineerd met 'Dutch Sandwich'.
In essentie bestaat deze constructie uit het betalen van vergoedingen voor intellectueel eigendom (waaraan een min of meer zelfbedachte waarde is toegekend) aan een in Bermuda geregistreerde dochteronderneming, die weer eigendom is van een Ierse dochteronderneming, dat betalingen via een Nederlandse dochteronderneming weer terug laat circuleren naar ....Bermuda!
In verschillende varianten was deze constructie tot 2020 vooral in gebruik door Amerikaanse techbedrijven, met als bekendste namen Apple en Alphabet (Google). Google sluisde op het einde van de regeling zo'n $20 miljard per jaar door naar Bermuda. (zie voor meer informatie: wikipedia)
